Jak działa uzależnienie od hazardu? W przeszłości psychiatrzy postrzegali patologiczny hazard jako przymus, a nie uzależnienie – zachowanie motywowane przede wszystkim potrzebą złagodzenia lęku, a nie pragnieniem intensywnej przyjemności. W latach 80-tych oficjalnie zaklasyfikowało patologiczny hazard jako zaburzenie kontroli impulsów. Odwyk hazardowy jest polecany jako sposób na zniwelowanie uzależnienia. Ośrodek uzależnień od hazardu to miejsce, gdzie wykwalifikowany zespół medyczny pomaga hazardzistom. Sprawdzone metody leczenia, w tym terapia, pozwalają na powrót do normalnego życia.
Powszechne uzależnienie od hazardu
Bardziej skuteczne leczenie jest coraz bardziej konieczne, ponieważ hazard staje się bardziej akceptowany i dostępny niż kiedykolwiek wcześniej. Czterech na pięciu Amerykanów twierdzi, że przynajmniej raz w życiu grało w gry hazardowe. Z wyjątkiem Hawajów i Utah, każdy stan w kraju oferuje jakąś formę zalegalizowanego hazardu. A dzisiaj, aby grać, nie trzeba nawet wychodzić z domu – wszystko, czego potrzebujesz, to połączenie z Internetem lub telefon. Różne badania wykazały, że około dwóch milionów ludzi w USA jest uzależnionych od hazardu, a dla nawet 20 milionów obywateli, nawyk poważnie koliduje z pracą i życiem społecznym. Odwyk od hazardu jest często ostatnią deską ratunku.
Leczenie uzależnień od hazardu – wpływ hazardu na mózg
Uzależnienie od hazardu i uzależnienie od narkotyków są o wiele bardziej podobne niż wcześniej sądzono. Badania przeprowadzone w ciągu ostatnich dwóch dekad znacznie poprawiły model pracy neurobiologów nad tym, jak mózg zmienia się w miarę rozwoju uzależnienia. W centrum naszej czaszki seria obwodów zwanych układem nagrody łączy różne rozproszone regiony mózgu zaangażowane w pamięć, ruch, przyjemność i motywację. Kiedy angażujemy się w czynność, która utrzymuje nas przy życiu lub pomaga nam przekazać nasze geny, neurony w układzie nagrody uwalniają chemicznego posłańca zwanego dopaminą, który daje nam małą falę satysfakcji i zachęca nas do przyzwyczajenia się do obfitych posiłków i napadów. W przypadku pobudzenia amfetaminą, kokainą lub innymi uzależniającymi narkotykami, układ nagrody uwalnia do dziesięciu razy więcej dopaminy niż zwykle. Ciągłe zażywanie takich narkotyków pozbawia je mocy wywoływania euforii. Narkotyki uzależniające powodują, że mózg jest tak zalany dopaminą, że w końcu dostosowuje się, produkując mniej tej cząsteczki i reagując słabiej na jej działanie. W rezultacie osoby uzależnione wytwarzają tolerancję na dany narkotyk i potrzebują coraz większych ilości, aby się naćpać. W przypadku poważnych uzależnień ludzie przechodzą również okres odstawienia – czują się fizycznie źle, nie mogą spać i niekontrolowanie się trzęsą – kiedy ich mózgi są pozbawione substancji stymulującej dopaminę przez zbyt długi czas. W tym samym czasie, ścieżki neuronalne, które łączą obwód nagrody z korą przedczołową słabną. Kora przedczołowa, znajdująca się tuż nad i za oczami, pomaga ludziom poskromić impulsy. Innymi słowy, im częściej osoba uzależniona sięga po narkotyk, tym trudniej jest jej przestać.
Terapia uzależnień od hazardu – skuteczność
Dotychczasowe badania pokazują, że patologiczni hazardziści i narkomani mają wiele wspólnych genetycznych predyspozycji do impulsywności i poszukiwania nagrody. Tak jak narkomani potrzebują coraz mocniejszych uderzeń, aby się naćpać, tak kompulsywni hazardziści dążą do coraz bardziej ryzykownych przedsięwzięć. Podobnie, zarówno narkomani, jak i hazardziści cierpią z powodu objawów odstawienia, kiedy zostają odcięci od pożądanej substancji chemicznej lub dreszczyku emocji. Niektóre badania sugerują, że niektórzy ludzie są szczególnie podatni na uzależnienie od narkotyków i hazardu, ponieważ ich obwody nagrody są z natury nieaktywne – co może częściowo wyjaśniać, dlaczego szukają oni przede wszystkim wielkiego dreszczyku emocji. Jeszcze bardziej przekonujące jest to, że neurobiolodzy odkryli, iż narkotyki i hazard zmieniają wiele z tych samych obwodów mózgowych w podobny sposób. Odkrycia te pochodzą z badań przepływu krwi i aktywności elektrycznej w mózgach ludzi, którzy wykonują różne zadania na komputerach, które albo naśladują gry w kasynie, albo testują ich kontrolę impulsów. W niektórych eksperymentach gracze zarabiają lub tracą pieniądze dzięki wirtualnym kartom, które wybierają z różnych talii; w innych zadaniach muszą szybko reagować na pewne obrazy, które migają na ekranie, ale nie na inne. Redefiniowanie kompulsywnego hazardu jako uzależnienia nie jest tylko semantyką: terapeuci już odkryli, że patologiczni hazardziści znacznie lepiej reagują na leki i terapie typowe dla uzależnień niż na strategie poskramiania kompulsji, takich jak trichotillomania. Terapia uzależnień wykazuje bardzo dużą skuteczność, gdyż leczenie prowadzone jest na wielu płaszczyznach. Terapeuci współpracują również z rodziną hazardzisty. Im więcej osób czuwa nad stanem uzależnionego tym lepiej. Bliscy hazardzisty muszą wiedzieć, jak poradzić sobie w sytuacji kryzysu. Chorzy opuszczają w końcu ośrodek leczenia hazardu i sami muszą potrafić odmawiać pokus.
